Αθηνόδωρος

I

Όνομα ιστορικών προσώπων.

1. Τρεις Πελοποννήσιοι αγαλματοποιοί, που άκμασαν τον 5ο και 4ο αι. π.Χ. Ο πρώτος καταγόταν από την Αχαΐα και κατασκεύαζε χάλκινα αναθήματα στην Ολυμπία, ο δεύτερος και ο τρίτος από την Αρκαδία και φιλοτεχνούσαν χάλκινα αγάλματα. Τα έργα και των τριών μεταφέρθηκαν στη Ρώμη από τον Λούκουλλο και άλλους Ρωμαίους.

2. Πολλοί Ρόδιοι καλλιτέχνες, που άκμασαν στους ελληνορωμαϊκούς χρόνους. Ένας από αυτούς συνεργάστηκε με τον Αγήσανδρο και τον Πολύδωρο για την κατασκευή του περίφημου συμπλέγματος του Λαοκόοντα, που βρίσκεται στο Μουσείο του Βατικανού. Άλλοι αποδίδουν στον Α. και τους δύο συνεργάτες του τον περίφημο Απόλλωνα του Μπελβεντέρε.

3. Κιθαρωδός από την πόλη Τέω της Μικράς Ασίας, ένας από τους μουσικοδιδάσκαλους της Ιωνίας.

4. Ο Ίμβριος (4ος αι. π.Χ.). Πολιτικός κρατούμενος στις Σάρδεις, απολύθηκε με διαταγή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, έπειτα από παράκληση του Φωκίωνα, παρότι ήταν εχθρός του τελευταίου.

5. Στασιαστής που ανακηρύχθηκε βασιλεύς των Ελλήνων στρατιωτικών αποίκων στην Ασία το 325 π.Χ., ο οποίος σκοτώθηκε από τον αντίπαλό του Βίκωνα, σε ένα συμπόσιο που είχε παραθέσει ο Βόξος, επιφανής βάρβαρος της Ασίας.

6. Ο Κορδυλίων (1ος αι. π.Χ.). Στωικός φιλόσοφος από την Ταρσό. Έφορος της βιβλιοθήκης της Περγάμου, έκοψε αυθαίρετα από τα συγγράμματα των στωικών τα Κακώς λεγόμενα. Τον ανακάλυψαν όμως και τα κείμενα αποκαταστάθηκαν. Ο Α. περιφρονούσε όλες τις προσκλήσεις πλούσιων Ρωμαίων. Όταν όμως ήταν πια ηλικιωμένος, ο Κάτων ο Νεότερος πήγε προσωπικά στην Πέργαμο και τον έπεισε να πάει στη Ρώμη ως φιλοξενούμενός του. Ο Κάτων θεώρησε αυτόν τον άθλο του ανώτερο και από τις πολεμικές νίκες του Πομπηίου και του Λούκουλλου.

7. Γιος του Σάνδωνα (1ος αι. π.Χ.). Στωικός φιλόσοφος, από κωμόπολη της Ταρσού. Ήταν μαθητής του Ποσειδωνίου και χρημάτισε δάσκαλος του Ρωμαίου αυτοκράτορα Αυγούστου. Σε μεγάλη ηλικία γύρισε στην πατρίδα του Ταρσό, που την κυβερνούσε τυραννικά ο δημαγωγός και ατάλαντος ποιητής Βοηθός. Με χαρακτηριστική μετριοπάθεια και εξυπνάδα και χρησιμοποιώντας την εξουσία που του είχε δώσει ο Αύγουστος, ο Α. κατόρθωσε να απαλλάξει την πόλη από τους καταχραστές και να τους εξορίσει. Από τα έργα του μνημονεύονται: η συγγραφή Προς Οκταονίαν (Οκταβίαν), Περί των πλημμυρίδων και των αμπώτεων και τα αμφίβολα Προς τας Αριστοτέλους κατηγορίας, Περί σπουδής και παιδιάς, Περί Ταρσού.

8. Αρχιπειρατής της Μεσογείου ο οποίος, τον 1ο αι. π.Χ., τρομοκράτησε το ρωμαϊκό κράτος. Το 69 π.Χ. λεηλάτησε τη Δήλο.

9. Ρήτορας και σωκρατικός φιλόσοφος της Ρόδου, που υποστήριζε πως η ρητορική αποτελεί στην πολιτική ό,τι το μαγειρείο στην ιατρική.

10. Διάσημος ηθοποιός (υποκριτής) που έζησε στην εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Αρχαία επιγραφή αναφέρει το όνομά του μαζί με την πληροφορία ότι υποκρίθηκε την Αντιγόνη, τον Τέδηρον και τον Ορέστη. Πήρε μέρος, σημειώνοντας μεγάλη επιτυχία, στους δραματικούς αγώνες που οργάνωσε ο Μέγας Αλέξανδρος στη Φοινίκη και αργότερα, με αφορμή τις γαμήλιες γιορτές Μακεδόνων και Περσών στα Σούσα.

11. Ηγεμόνας της Παλμύρας, γνωστότερος ως Βαβάλλαθος.

12. Δέκατος στη σειρά επίσκοπος του Βυζαντίου (144-148 μ.Χ.). Αναφέρεται και ως Αθηνογένης.

13. Στρατηγός στα χρόνια του Αναστασίου Α’ (491-518 μ.Χ.). Φαίνεται ότι καταγόταν από τη δυναστεία των Ισαύρων της Μικράς Ασίας. Όταν ο αυτοκράτορας πήρε καταπιεστικά μέτρα εναντίον τους, ο Α. στασίασε και έκανε επιδρομές σε διάφορες επαρχίες της αυτοκρατορίας. Τελικά όμως ο αυτοκράτορας τον νίκησε και υποχρέωσε πολλούς Ισαύρους να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους και να εγκατασταθούν στη Θράκη.

14. Νομομαθής από τον Πόντο, μαθητής του Ωριγένη. Προσηλυτίστηκε στον χριστιανισμό και έγινε επίσκοπος. Πολλοί χρονικογράφοι τον αναφέρουν και ως άγιο.

II

Όνομα αγίων της Ανατ. Ορθόδοξης Εκκλησίας.

1. Ο μάρτυς. Μοναχός, από τη Μεσοποταμία της Συρίας. Πέθανε με μαρτυρικό τρόπο επί Διοκλητιανού. Η μνήμη του τιμάται στις 7 Δεκεμβρίου.

2. Ο όσιος. Η μνήμη του τιμάται στις 29 Δεκεμβρίου.